RoSA! 2007
Een verkenning naar het belang van het oprichten van een
Rotterdams netwerk tegen de armoede.
Werkconferentie op 16 oktober 2007 in de Citykerk.
Inhoudsopgave
Programmaoverzicht
Welkomstwoord
Programmaonderdeel 1:
Het belang van een Rotterdams netwerk overleg armoede
Inleiding Piet van Veldhuizen
Hulp bij aanvragen bijzondere regelingen
Ervaringsdeskundige: armoedeproblematiek
Rol van de kerk als hulpverlener
Politiek
Armoede is anoniem
Programmaonderdeel 2:
Hoe komt Rosa tot een goede samenwerking?
Inleiding Piet van Veldhuizen
Ervaringsdeskundige: tegenwerkende regelgeving
Discussie: ‘een Rotterdams Armoedeoverleg is belangrijk, omdat...
Enkele voorwaarden voor succes
Organisatievorm, een voorbeeld
Valkuilen voorkomen
Afsluiting
Colofon:
Organisatie Alexander Borst
Hans Poldervaart
Therese Steur
Verslag Annemiek Huisman
Bewerking Therese Steur
Opmaak / lay-out Hans Goosen
Fotografie Alexander Borst
IMPRESSIE van de werkconferentie over oprichting
Rotterdams Sociale Alliantie
dinsdag 16 oktober 2007 in de zaal van de City Kerk Het Steiger.
De journalisten Caroline van Dijk en Wim de Boek, presenteerden en begeleidden het programma van de werkconferentie.
Welkomstwoord
Therese Steur, stuurgroepslid van de Arme kant Zuid Holland en ėėn van de organisatoren, verwelkomde iedereen en was
blij met de enorme grote opkomst, een teken dat vele Rotterdamse instellingen en organisaties het belang zien om weer
een netwerk over armoede te starten. Er was gerekend op ongeveer dertig mensen, reden waarom er niet voldoende
werkmappen ter beschikking zijn. Zij was blij dat er veel meer mensen aanwezig waren, dan dat er zich aangemeld hadden.
Therese lichtte de inhoud toe van de werkmap en verzocht iedereen de enquête voor vertrek in te vullen.
Programmaonderdeel 1: Het belang van een Rotterdams netwerk overleg armoede.
Met de inleiding van Piet van Veldhuizen, dominee van de Immanuelkerk in Alexander/Lageland wordt dit onderwerp
ingeleid. Hij spreekt zijn bezorgdheid uit over de tom-tom-isering van het welzijnswerk (de richting van het
welzijnswerk wordt bepaald door de instrumenten van de politiek). De onderlinge samenwerking ontbreekt en er is weinig
kennis van elkaars werkzaamheden. Hiervan zijn de mensen voor wie je het doet de dupe. Zowel de instellingen als de
hulpvragenden zouden met een betere samenwerking meer gebaat zijn. Het vertrouwen in het welzijnswerk kan er mee
vergroot worden. De Rotterdamse Sociale Alliantie zou hierin een bindende rol kunnen vervullen. Piet van Veldhuizen
geeft aan zelf veel te hebben aan het instellingenoverleg in de Alexanderpolder. Hij weet nu waar iedereen zich mee
bezighoudt.
In de volgende gespreksronde vroegen Caroline en Wim reacties op de inleiding van Piet van Veldhuizen en welke
ervaringen ieder heeft met de armoedebestrijding in Rotterdam. Onder de aanwezigen is een grote diversiteit aan
organisaties en instellingen. Zo zijn er instellingen die zich specifiek richten op een bepaalde doelgroep, zoals
Stichting Spirit voor Surinaamse vrouwen en weer andere organisaties die zich bezig houden met een specifiek thema van
armoede, bijvoorbeeld de Voedselbank. Verschillende beroepskrachten gaven aan last te hebben van de verzakelijking in
het werk. Je bent veel tijd kwijt om je uren te verantwoorden. De kaders van waaruit je werkt zijn hierdoor smaller
geworden. De overtrokken bureaucratie roept veel stress en frustraties op, het gevolg is dat ieder zich terugtrekt
op zijn eigen eilandje. Mocht je er eindelijk toekomen toch samen te werken, dan moet je je eerst verdiepen in de regels
die inmiddels veranderd zijn om vervolgens praktisch opnieuw te proberen iedereen bij elkaar te krijgen. Projecten gaan
niet door omdat er in het opbouwwerk geen uren meer zijn. Het schrijven van nota's wordt door veel organisaties en
subsidiegevers als heel belangrijk gevonden. Het deelnemen aan deze bijeenkomst valt al buiten de werkuren.
Hulp bij aanvragen bijzondere regelingen.
Onder de deelnemers aan de werkconferentie zijn zowel vrijwilligers als beroepskrachten. Als groot knelpunt wordt
aangegeven de hoge muur van regels en bepalingen die steeds weer geslecht moet worden: de theorie aan de ene kant en de
dagelijkse praktijk aan de andere kant. Vroeger kon je bij de Sociale Dienst terecht bij één loket. Nu moet je eerst
telefonisch je vraag voorleggen, dan ontvang je formulieren, die je vervolgens ingevuld terugstuurt. Inmiddels ben je al
weer een aantal weken verder, terwijl je NU financiële hulp nodig hebt! Het is vechten tegen de bierkaai, er komen steeds
meer formulieren bij. Mensen zouden op een eenvoudiger manier een beroep moeten kunnen doen op bijzondere regelingen.
Samenwerking, ervaringen en krachten bundelen is hierin belangrijk. Misschien moeten er armoedemariniers in het leven
geroepen worden.
De bestanden van de Belastingen met uitkeringsinstanties koppelen zou sneller inzicht geven welke mensen recht hebben op
aanvullende regelingen. Dominee van Veldhuizen waarschuwt, dat dit leidt tot anonimiteit. Je zou meer betrokken personen
moeten koppelen. Betrokken personen kunnen wel de 9 tot 5 cultuur doorbreken. Je maakt hierdoor het welzijnswerk
persoonlijker.
Vrijwilligers die samenwerken met beroepskrachten geven aan dat zij zich vaak niet serieus genomen voelen. Beroepskrachten
hebben een eigen cultuur waar vrijwilligers buiten staan. Ook al heb je een goede opleiding en weet je veel af van datgene
waarvoor je je inzet. (ROSA neemt dit mee als punt waaraan aandacht besteed zal worden)
Vervolgens vertelt ervaringsdeskundige Petra Eis haar persoonlijk verhaal over wat armoede voor haar betekent in het
dagelijks leven. Zij vertelt over haar worsteling om met haar kinderen het hoofd boven water te houden. Het is fijn als je
gebruik kan maken van bijzondere regelingen, maar als je het geld steeds moet voorschieten en je hebt het geld niet, dan
heb je aan zo'n regeling uiteindelijk niks. Zelfs als je gebruik zou maken van alle regelingen dan nog blijft er een te
groot gat over tussen wat je ontvangt en de kosten die je maakt. Petra voelt zich vaak gevangen in de regels en de
geldzorgen.
Uit de reacties in de zaal op het verhaal van Petra blijkt dat men er door geraakt is. Aangegeven wordt dat er waardering
is voor haar om dit voor het voetlicht te brengen. Ook geeft het nog weer eens de noodzaak aan om met elkaar iets te doen
tegen de vele inefficiënte regelgevingen.
Rol van de kerk als hulpverlener
Helpen en zorgen voor de naasten is een belangrijk item van het geloof. Als negatieve maatschappelijke ontwikkeling wordt
echter wel gezien, dat mensen zich nu tot de kerk moeten wenden, omdat ze niet meer de maatschappelijke hulp kunnen vinden
die ze nodig hebben.
Politiek
De vraag is of armoede de schuld is van de politiek. Sommigen geven aan geen vertrouwen meer te hebben in de politiek. De
politiek is wel verantwoordelijke voor de ingewikkelde 'regelberg'. Rosa moet zich inzetten om de vele gezichten van
armoede onder de aandacht te brengen naar publiek en politiek. En het beleid van de overheid met goede ideeën en plannen
te bestoken. Daar waar de politiek fouten maakt, moet er actie gevoerd worden. De gemeentelijke politiek heeft soms een
gewillig oor, afhankelijk van de samenstelling van het college of de verkiezingstijd (opmerking notuliste). Wel is het
belangrijk met de politiek in gesprek te blijven.
Armoede is anoniem geworden. Het gebrek aan solidariteit wordt ook gezien als een van de grootste vormen van armoede. Je
moet voorkomen dat je achter de feiten aan loopt en aan symptoombestrijding doet.
Programmaonderdeel 2: Hoe komt Rosa tot een goede samenwerking?
Na een pauze wordt dit onderwerp ook kort ingeleid door dominee Piet van Veldhuizen.
Piet Veldhuizen geeft aan dat Rosa een functie zou kunnen vervullen om elkaar te ondersteunen in het werk waarvoor je
staat. Het zou in het gevecht voor het bestaan van de instellingen een ontspannende rol kunnen vervullen, gericht op
ervaringsuitwisselingen, gebruik makend van ieders deskundigheden. Het weten waarmee ieder zich bezighoudt voor een goede
doorverwijzing. Het zou een rustpunt kunnen bieden naar elkaar in waardering en scholing.
Daarna vertelt ervaringsdeskundige Hennnie Scheepers wat armoede betekent in het dagelijks leven. Zij benadrukt de
discrepantie tussen de verschillende regels. De regelingen zijn niet op elkaar zijn afgestemd. Als voorbeeld noemt Hennie
het stoppen van kinderbijslag en de overgang naar een studiefinanciering. Dit liet zo lang op zich wachten dat zij hierdoor
in de financiële problemen kwam. Zij vindt dat er veel te licht gedacht wordt over hoe het echt voor je in de praktijk werkt.
Rosa zou dit soort knelpunten ook onder de aandacht moeten brengen. Hennie Scheepers werd bedankt voor haar persoonlijk
verhaal en haar moed om dit voor ons te vertellen.
Caroline en Wim nodigden vervolgens de deelnemers uit de zin: 'een Rotterdams Armoedeoverleg is belangrijk, omdat...' aan te
vullen.
Een Rotterdams armoedeoverleg is belangrijk, omdat...
- je gezamenlijk beter gehoord wordt.br>
- je krachtiger bent met meer stemmen.
- het creatief denken gezamenlijk gestimuleerd wordt.
- je met elkaar meer voor elkaar krijgt.
- eendracht macht maakt.
- je een sterke vuist kan maken tegen al die regelmakers en de politiek.
- je krijgt gezamenlijk meer dingen voor elkaar.
- je gezamenlijk armoede een gezicht geeft en die onder de aandacht brengt.
- je ervaringen uitwisselt en kennis overdraagt.
- Of wel ieder van ons kent een kunstje en je je kunstjes overdraagt en nieuwe aanleert.
- de verwachting groot is om van elkaar te leren en elkaar in de praktijk bezig te zien.
- je door de sociale alliantie je elkaar beter en sneller vindt in een goede samenwerking.
- Rosa alle instellingen in kaart brengt om elkaar in de toekomst beter te kunnen vinden.
- een netwerk dat iedereen informatie biedt, je informatie kan inwinnen en informatie kan uitwisselen.
- het elkaar comfort geeft van een solidaire kring, waarbinnen we kunnen delen en genieten.
- je elkaar echt leert kennen, waardoor je op elkaar kan vertrouwen.
- de sociale alliantie een vangnet kan worden, waar je je kunt oriënteren in het landschap van de armoedebestrijding.
- Hierdoor kunnen we beter de weg vinden en beter de weg wijzen aan anderen.
- je regelmatig bijeenkomen kan komen om van hart tot hart te uiten dat wat je doet.
- waarom het belangrijk is dat er een net werk met visie is !
- je als gezamenlijk partner optreedt naar politiek, SOZAWE en andere instanties.
- armoede een strijd is, wat betekent dat je ook actie voert.
- je armoede als structureel probleem beter samen kan aanpakken.
Enkele voorwaarden die genoemd worden voor een succesvolle ROSA:
- Het netwerk duidelijk in kaart brengen.br>
- Goed en respectvol luisteren naar elkaar.
- Helder aangeven waaraan de tijd besteed wordt.
Als organisatievorm wordt geopperd taakwerkgroepen samen te stellen voor het organiseren van manifestaties,
conferenties en themabijeenkomsten. Deze werkgroepen kunnen als aanspreekpunt dienen. Hierin een persoonlijke
benadering meenemen. Vanuit de werkgroepen een vertegenwoordiging naar de vergaderingen over armoede van de
gemeente en de begrotingsbesprekingen.
Als valkuilen worden genoemd dat het netwerk niet mag dichtslibben, als gevolg dat men elkaar niet voldoende
kent, het ontbreken van persoonlijke betrokkenheid en vergaderen om het vergaderen.
Als intermezzo trad Menno Smit, acteur en dichter op die start met een humoristisch act over armoede en
vervolgens enkele gedichten uit zijn bundel voorlas.
Alexander Borst van de KSA en ook ėėn van de organisatie sloot het officiële deel af door iedereen te
bedanken voor de aandacht, inzet en inspiratie. Hij had het gevoel dat er steeds meer energie ging stromen.
'De wil is er en we gaan met goede moed aan de slag.' De eerst volgende stap is het vormen van een
agendacommissie om een lijn uit te zetten voor een snel vervolg op deze bijeenkomst, die is op 20 november
a.s. Alexander nodigt de deelnemers uit deel te nemen aan de agendacommissie. Dit kan door het aan te geven
op het enquêteformulier dat je in de werkmap vindt. Hij nodigde daarop iedereen uit voor het informele
gedeelte om onder het genot van een drankje en een hapje met elkaar na praten over de enerverende bijeenkomst.
PROCLAMATIE TEGEN DE ARMOEDE IN ROTTERDAM
PERSBERICHT
Op dinsdag 16 oktober hebben meer dan veertig vertegenwoordigers, ervaringsdeskundigen,
vrijwilligers en beroepskrachten, van ongeveer twintig organisaties die strijden tegen
de armoede in Rotterdam zich verenigd in Rosa: de Rotterdam Sociale Alliantie. Rosa is
een netwerk van deskundigen die kennis hebben over armoedebestrijding en hulpverlening
aan arme mensen. Er in vertegenwoordigd zijn cliëntenraden, kerkelijke organisaties,
vakbonden, opbouwwerk, vrouwenorganisaties en allochtone en autochtone hulporganisaties.
De strijd tegen de armoede zal vanuit Rosa gevoerd worden door beïnvloeding van de
politiek in de armste grote stad van Nederland. Maar mocht het nodig blijken dan zullen
er ook acties gevoerd gaan worden. "De tijd van schaamte is voorbij." Dit werd onderling
besloten op de bijeenkomst in de Citykerk.
br>
"Armoede kent vele gezichten, het wordt tijd dat de vele gezichten van armoede opnieuw
in kranten, de radio en de televisie aandacht krijgen." "De schuld van de armoede is
maatschappelijk en mag niet teruggelegd worden bij het individu." "De politiek is niet
meer geïnteresseerd in éénderde van de mensen, die met het minste en het minimale
inkomen." "Rosa zal van zich laten horen." Dit waren opmerkingen vanuit de conferentie
van Rosa, geleid door de journalisten Caroline Dijk en Wim de Boek.
Woensdag 17 oktober is uitgeroepen door de Verenigde Naties tot de internationale dag
tegen de armoede. Ook dan is er een bijeenkomst over armoede in het Centrum van
Rotterdam, maar dan met een wat luchtiger en feestelijker karakter, met muziek, poëzie
en andere optredens in de Schotse Kerk aan de Schiedamse Vest (vlak bij het
Oogziekenhuis). Om twaalf uur ’s middags gaan de deuren open.