Geef het vijfje Zit je ook wel eens op een terrasje te genieten van een drankje om dan plots geconfronteerd te worden met de huidige werkelijkheid van het dagelijks leven? Het voorbij zien gaan van arme en verslaafde mensen, waardoor je je plezier voelt afnemen of dat een belangrijk gesprek terstond wordt onderbroken! Denk dan aan het vijfje! Een vijfje is van papier, het is zo gemaakt, dat het heel eenvoudig op te vouwen is. Verder past het eenvoudig in al je zakken en de palm van je hand. Als je met de rechter hand elkaar “de vijf” geeft is het zelfs mogelijk om met je linkerhand dat stukje papier te overhandigen. Zoiets als "laat de ene hand niet weten wat de andere hand doet". En laat het vooral de ober niet weten, want die gaat er van uit dat het slecht is voor de zaak. In het echt heeft zo’n vijfje een potentieel zeer ontspannend en joviale invloed op het gebeuren in de stad. Een echte stadsbewoner kent zijn pappenheimers wel, die zien de armoede. Die herkennen dat sommige mensen niet meer vooruit kunnen komen door verdriet of gebrek aan geld. Die weten dat elk vijfje in een mensenleven, soms een noodzaak is om te overleven. Om een goedkope maaltijd te kunnen kopen, of het verschil kan betekenen van buiten moeten slapen of in de nachtopvang kunnen verblijven. “Armoede Kennie”, was ooit een spreuk bij grote demonstraties tegen de armoede in Rotterdam. En echt hoor Rotterdam is geen rijke stad, het is een stad rijk aan armoede. Maar dan nogmaals, je moet het wel zien, je moet je ogen gebruiken en niet naar een brilletje solliciteren, als je moeite krijgt om de kleine lettertjes van je telefoontje te lezen. Dat vijfje is er ook voor de straatartiest, voor de onderbetaalde bezorgers van de krant, de bezorgmaaltijd of het pakje van de bezorgdienst. De mensen met de zwaarste beroepen verdienen in zo’n grote stad het minst. Hoe kom je aan vijfjes, dat is een groot probleem. Niet alleen wordt bijna alles tegenwoordig gepind of getiktokt. Ook de geldautomaten reiken ze niet meer uit. Het is net alsof de Nederlandse Bank en de staat ze niet willen verstrekken en niet begrijpen dat elk vijfje een glimlach oplevert. ⇒
De winst voor en de macht van Trump Denk eens als je een gouden greep wil doen, dan presenteer je een kartonnen bord met importheffingen voor het Witte Huis in Washington DC. Gevolg de hele wereldeconomie wordt bedreigd. De beurskoersen dalen rap. Daarna zorg je dat het allemaal niet zo erg lijkt en de beurskoersen stijgen weer, na enkele dagen. Stel dat je uit bent op wereldheerschappij en je aandelen op tijd verkoopt en niet zo lang daarna tegen lagere prijs weer aankoopt. Zie daar je winst in geld en wereldmacht. Iedereen in de USA en de rest van de wereld weer tevreden, Trump een stuk meer macht, want eigenlijk gaat het alleen om het geld en de macht. Maar deze man wordt niet naar de gevangenis gestuurd door voorkennis met zijn kartonnen bord. De wereld in verval, want de aarde en het leven erop gaat nog verder aangetast worden, door uitbuiting van de ecologie en het leven. Overig vrees ik ook voor de pensioenen. ⇒
Wethouder Ronald Buijt opent wijkrestaurant Samenleven Laurens Met dank aan © Dagblad 010, en © Gaarkeuken Rotterdam 4 April 2025 Al langer waren er bij Gaarkeuken Rotterdam plannen om meer keukens en restaurants te openen in Rotterdam om zo een aanbod dichter bij onze doelgroep te creëren. Tot op heden waren er twee locaties, maar donderdag is de 3e geopend door wethouder Ronald Buijt (wethouder Zorg, Ouderen en Jeugdzorg) namens het stadsbestuur. Onder de titel “wijkrestaurant Samenleven Laurens” heeft Gaarkeuken Rotterdam samen met zorginstelling Laurens het nieuwe wijkrestaurant in Dorpsveld-Charlois gerealiseerd. Toegankelijk voor wijkbewoners en mensen in de zorg bij Laurens. Samenleven staat voor: naar elkaar omkijken, verbinding maken met elkaar en gemeenschap creëren. Dit alles voor kwetsbare medeburgers die gezien willen worden en weten dat ook zij er toe doen. Iets dat je In onze verharde maatschappij nog meer nodig is dan anders. Maar liefst 40.000 Rotterdammers leven in armoede en vaak buiten hun eigen schuld. Voorlopig is het wijkrestaurants Samenleven Laurens geopend op donderdag en vrijdag, maar op termijn is het streven 5 dagen per week. En meer goed nieuws komt er aan, want de opening van een 4e restaurant: Dijkveld in IJsselmonde komt er aan. Ook deze weer in samenwerking met Laurens. Kom gerust een keer eten voor € 5 ! En als ook dat teveel is voor je, dan is er altijd wel een oplossing! In 2024 heeft Gaarkeuken Rotterdam 40.000 maaltijden verstrekt, maar ze gaan in 2025 daar zeker overheen. Elke steun is welkom: als vrijwilliger, als donateur, maar ook om een keer mee te eten en in gesprek te gaan met onze bezoekers. Ze voelen zich vaak eenzaam en zelfs een kort gesprek is voor hen heel belangrijk en kan het verschil maken tussen een rot dag of een fijne dag. HIER Meer informatie over Gaarkeuken Rotterdam ⇒
MiGreat - Freedom of movement for all door Roos Ykema (Beeld: Farhad Khodadadzade) Veilige vluchtroutes en gelijke behandeling zijn de oplossing van het ‘vluchtelingenprobleem’, schrijft Roos Ykema. (eerder achteraf bijgevoegd in Nieuwsbrief 146 van RoSA!) ‘Willen jullie meer of minder Marokkanen? Minder? Dat gaan we regelen!’ Negen jaar geleden reageerde Nederland geschokt op deze uitspraak. En toch is het precies hoe ons huidige asiel- en migratiebeleid werkt. Ben je afkomstig uit het globale zuiden, arm en/of vluchteling, laagopgeleid, moslim, man en gekleurd? Dan heb je ongeveer 0 procent kans op een visum. Ben je Pools en breek je een been, waardoor je je werk niet meer kan doen? Retour afzender. Ben je afkomstig uit een land waarvan wij vinden dat het er gevaarlijk is, ben je heel jong of heel oud, vrouw of kind, ernstig ziek? Verkracht of queer misschien, en kun je daar overtuigend over vertellen? Dan vinden wij jou misschien wel zielig genoeg voor de vluchtelingenstatus. Waarvoor je trouwens alleen in aanmerking komt als je eerst de Middellandse Zee en de bloeddorstige grensbewakers hebt getrotseerd. De meeste Nederlanders krijgen daarentegen hun nationaliteit bij de geboorte cadeau. Daar hebben we helemaal niets voor hoeven doen en toch is het onze grootste bron van privilege: er is sinds 1945 geen hongersnood of oorlog meer geweest in Nederland, er is vergeleken met de rest van de wereld goede medische zorg, goed onderwijs, veilig drinkwater, werkmogelijkheden en sociale voorzieningen. Vergelijk dat eens met de armste en onveiligste landen ter wereld. In Nigeria is de gemiddelde levensverwachting 54 jaar. In Sierra Leone sterven 80 van de 1000 kinderen onder de vijf jaar. Dat zijn een hoop meer dode baby’s dan er in Ter Apel te betreuren waren. Regionale verschillen in welvaart en kansen zouden nog niet zo erg zijn als mensen zouden kunnen migreren naar plekken waar meer te verdienen valt dan een hongerloon. En precies daar wringt de schoen. Hoe rijker je bent en hoe minder hard je dus migratie nodig hebt, hoe makkelijker het is om je vrij over de wereld te bewegen. Voor wie arm is, zijn grenzen gevangenismuren die tot elke prijs bewaakt moeten worden. ‘Extreme armoede kan simpelweg verdwijnen’ ‘ Hannah Arendt waarschuwde er al in 1951 voor: mensen zonder geldige verblijfsstatus hebben weinig aan mensenrechten, zij zijn vogelvrij. Aan de Europese grenzen worden mensen beroofd, geslagen en gemarteld door grensbewakers, mede gefinancierd door ons belastinggeld. Hoeveel misdaden tegen de menselijkheid ze ook begaan, de verantwoordelijke ambtenaren en politici worden nooit gearresteerd. Mensen in nood op zee laten we met duizenden per jaar verdrinken – de vissers en hulpverleners die hen te hulp schieten riskeren dan weer wel gevangenisstraf. Wat onze regering betreft gaat dat allemaal nog niet ver genoeg, getuige de gelobby om mensen, zelfs kinderen, aan de Europese grenzen in gevangenissen te plaatsen. De discussie over meer of minder migratie veronderstelt dat ons recht op een etnisch homogene samenleving ten koste kan gaan van andermans vrijheid om te overleven, te leven en zich te ontwikkelen. In de woorden van de beroemde Afro-Amerikaanse schrijver James Baldwin: ‘We kunnen het oneens zijn en toch van elkaar houden, tenzij jouw onenigheid geworteld is in mijn onderdrukking en de ontkenning van mijn menselijkheid en bestaansrecht.’ ‘Minder Marokkanen’ klinkt nog steeds extreem, maar het achterliggende gedachtegoed is de afgelopen jaren succesvol ingeburgerd. Ook linkse partijen, media en belangenorganisaties maken stelselmatig onderscheid tussen ‘echte’ vluchtelingen en migranten, waarbij de ene categorie wel wat rechten heeft en de andere helemaal niet. Zij pleiten enthousiast voor grensbewaking, detentie en deportatie, want die veiligelanders (lees: Marokkanen) willen ze hier natuurlijk niet hebben. Zelfs het Europese Hof voor de Rechten van de Mens doet eraan mee. Veiligelanders die hier toch weten te verblijven worden systematisch uitgesloten van werk, onderdak, onderwijs en zelfs medische zorg. Undocumented lives don’t matter. De vraag is niet of we meer of minder Marokkanen willen. De vraag is: wat willen migranten eigenlijk zelf? En wie denken we wel niet dat we zijn, om hen tegen te houden? Vrijheid van bewegen is een oplossing voor bijna alles: vergrijzing en personeelstekorten, de gevolgen van klimaatverandering, wereldwijde ongelijkheid en bittere armoede. Extreme armoede kan simpelweg verdwijnen als mensen uit de armste landen ter wereld voor een Europees loon kunnen werken en geld naar huis sturen. Het is ook de enige echte oplossing voor het ‘vluchtelingenprobleem’, veroorzaakt omdat overheden, de Verenigde Naties en hulporganisaties al decennialang investeren in opsluiting in afgelegen kampen, in plaats van in veilige vluchtroutes en gelijke behandeling. Het gaat niet alleen om een afweging van de kosten en baten. Het gaat om rechtvaardigheid. Om de erkenning dat grenzen moderne gevangenismuren zijn en discriminatie op basis van nationaliteit een vorm van onderdrukking. We zijn pas echt vrij als we allemaal vrij zijn om te migreren. Roos Ykema is directeur van MiGreat, een organisatie die strijdt voor vrije migratie. MiGreat werkte op het veld in Ter Apel en voert campagne en directe acties tegen gedwongen deportaties in Nederland. Zie https://migreat.org/nl of aboneer je op hun nieuwsbrief. ‘Zet alle grenzen open’ ⇒
Woononderzoek: Huurders opnieuw meer kwijt aan wonen 10 april 2025 Vooral lage inkomens én huurders in de private huurmarkt kampen met hoge woonkosten. Het vandaag gepubliceerde Woononderzoek Nederland is voor de Woonbond opnieuw een bevestiging dat rigoureuze maatregelen noodzakelijk zijn. ‘De hoge huurprijzen én stookkosten van huurders verdienen aandacht om wonen betaalbaar te houden’, zo reageert Woonbonddirecteur Zeno Winkels op de vandaag gepubliceerde cijfers van het driejaarlijkse Woononderzoek van het Ministerie van Volkshuisvesting. Steeds meer van het inkomen van huurders gaat op aan wonen. Huurders waren in 2024 gemiddeld maar liefst 34,4% van hun inkomen kwijt aan wonen (huur plus energielasten). In 2021 was dit nog 33,3%. Dat komt voor een groot deel door de gestegen energierekening, maar de huur is nog steeds de grootste kostenpost. Gemiddeld betalen huurders hier een kwart van hun inkomen aan (24,7%). Hoge woonquotes sneller problematisch in sociale huursector In de sociale huursector wonen meer mensen met een laag inkomen. Een hoge woonquote betekent hier dan ook sneller dat er te weinig inkomen over is om op een fatsoenlijke manier rond te komen. En de woonquotes zijn ook juist voor deze huurders vaak hoog. Het Woononderzoek maakt een onderscheid naar inkomensniveau. De 1,4 miljoen huishoudens met een relatief laag inkomen zijn gemiddeld maar liefst 39,5% van hun inkomen kwijt aan wonen. Private huursector spant de kroon Door de hoge huren in de private huursector spannen de woonquotes hier de kroon. Huurders zijn hier gemiddeld 41,9% van hun inkomen kwijt aan wonen. Voor woningeigenaren ligt de woonquote veel lager, op 22,9%. Kwart van de huurders komt niet rond Maar liefst een kwart van de huurders komt niet rond. Winkels: ‘Dat laat zien dat er echt maatregelen nodig zijn om de woonkosten beheersbaar te maken. Om te beginnen moeten de giga huurverhogingen die dit jaar gepland staan gestopt worden. Daarnaast moet het kabinet investeren in verduurzaming en lagere energierekeningen. Dat zijn geen wensen, het is pure noodzaak voor het bieden van enige bestaanszekerheid.’ In 2024 steeg de huur het meest in 30 jaar, met gemiddeld 5,4%. En in 2025 dreigen opnieuw hoge huurverhogingen van maximaal 5% in de sociale sector en maar liefst 7,7% in de middenhuur. ⇒
Woonbond: lagere winstbelasting corporaties in ruil voor huurbevriezing is win-win Persreactie n.a.v. stellingname Aedes tegen spoedwet huurbevriezing Mathijs ten Broeke / 16 april 2025 Het is onbegrijpelijk dat corporaties liever een hoge winstbelasting blijven betalen zo lang ze de huur maar fors mogen verhogen. Corporatiekoepel Aedes keert zich vandaag tegen een huurbevriezing. Aedes is tégen de spoedwet van GroenLinks-PvdA waarmee de huurexplosie (sociale huurders gaan gemiddeld drie tientjes per maand meer betalen) in 2025 wordt voorkomen en corporaties gecompenseerd worden door het verlagen van de vennootschapsbelasting. Woonbonddirecteur Zeno Winkels: ‘Wanneer corporaties liever winstbelasting betalen dan de huren betaalbaar houden, staan ze wel heel ver van de huurders af. Een kwart van de huurders kan de woonlasten nu al met moeite betalen. De huren opnieuw fors verhogen is geen optie.’ Vorig jaar liepen corporatiehuurders al tegen de hoogste huurstijging in dertig jaar aan. Winkels: ‘Corporaties worden in het voorstel voldoende gecompenseerd en kunnen daarom gewoon aan de slag met nieuwbouw en verduurzaming. Aangezien zij gezamenlijk tot nu toe nog geen zes van de tien beloofde woningen bouwen, kunnen ze zich beter daarover buigen.’ Dat huurders veel kwijt zijn aan wonen bleek wel uit de cijfers die het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening vorige week publiceerde. De 1,4 miljoen laagste inkomens in de huursector zijn netto 39,5% van hun inkomen kwijt aan huur aan woonlasten. ⇒
Visnettenoorlog Julie Smit, Lesvos, 4 april 2025(Smitaki's) Er zijn nog steeds boeren die menen dat wanneer ze hun veld met zoveel mogelijk plastic bedekken, er lekkere tomaten, aardappels of andere groenten onder vandaan schieten. Dit staat in schril contrast met de steeds verder uitdijende groep organisaties die Lesvos en zijn omringende wateren juist plasticvrij willen zien. Op en om een ecologisch eiland past geen zee van plastic meer. Terwijl de strijd tegen het plastic op het land al redelijk verloopt, is het de mens gelukt om zeeën en oceanen grotendeels leeg te slurpen met de nieuwste vistechnieken. Of het nu de zucht naar haaienvinnensoep of sushi is, overbevolking vraagt om andere diëten. Maar zolang de vishandel geld opbrengt en aan de blauwe oppervlakten niet te zien is in welk tempo het onderwaterleven stilvalt en het merendeel van de koraalvelden in kerkhoven verandert, zal het veel mensen worst wezen welke zee er wordt achtergelaten voor kinderen en kleinkinderen. Als er één gekroonde zeemeermin zou bestaan, is dat de Amerikaanse oceanografe en diepzeeonderszoekster Sylvia Earle (geboren 1935)*. Haar lijst van verdiensten is lang en indrukwekkend, de diverse duikpakken en -bootjes waarmee ze zeeën en oceanen verkende, kunnen een museum vullen. En de legio oceaanbodems die ze heeft bewonderd, liggen wereldwijd. De magische onderwaterwereld raakt deze beroemde duikster iedere keer weer, hoewel de laatste jaren wat minder, nu ze ziet dat de oceanen stervende zijn. Met haar niet aflatende onderzoeken en omvangrijke netwerken brengt ze tegenwoordig de teloorgang in kaart van omvangrijke onderwaterecosystemen. In 2009 richtte Sylvia Earle de non-profit organisatie Mission Blue op om zeeën en oceanen te redden. Onderdeel is het project Hope Spots: 165 plekken in 115 landen, bestaande uit verzwakte stukken zee, waar men met lokale hulp de kwaliteit van het zeeleven kan verbeteren, bijvoorbeeld door ze tot officiële zeeparken te benoemen: een beschermd paradijs met een schone bodem en een visverbod, om de visbevolking weer op krachten te laten komen. In 2017 werd de Avlaki Hope Spot in Lesvos als eerste Griekse lokatie toegevoegd aan de lange lijst. Lesvos werd gekozen wegens zijn ligging tussen de Zwarte en de Egeïsche zee, op de route van migratiewegen van zowel vogels als vluchtelingen. Avlaki, even naast Pètra, is gekozen om zijn rijke visgronden, de nabijheid van broedplaatsen voor zeehonden en het Ayos Jorgos eiland, wat een paradijs voor zeemeeuwen is. Een van de organisaties die zich aansloot bij het Avlaki Hope Project, was Healing Lesvos, een non-profit organisatie die een nieuw Lesvos wil creëeren door creatievelingen, zakenlui en jonge mensen samen te brengen om tot nieuwe initiatieven te komen. De organisatie kent zes hoofdthema’s: alternatief toerisme, nieuwe vormen van energie, digitale nomaden, leegstaande gebouwen een nieuwe bestemming geven, een academisch programma in samenwerking met de Egeïsche universiteit en de zee schoonmaken. Ook de Egeïsche universiteit in Mytilini heeft zich bij het Hope Project aangesloten. Haar afdeling zeewetenschap organiseerde nog recentelijk een seminar over de impact en het management van onderwatergeluiden. Weinig mensen realiseren zich dat bijvoorbeeld de motoren van ronkende schepen en het luide gehamer van de boorindustrie een bedreiging voor de onderwaterwereld vormen.** Het seminar werd gesponsord door onder andere het LIFE MareNatura project, dat zich bekommert om het voortbestaan van bedreigde dieren die rondom het gebied en in zee leven, zoals de mediterrane monniksrob, de soepschildpad, kogel- en bruinvissen, Tursiops dolfijnen, yelkouanpijlstormvogels en Audouins meeuwen. We zijn goed bezig met het schoonmaken van de natuur op het land, zoals op Lesvos, waar niet alleen organisaties een schone wereld nastreven maar ook schoolkinderen op pad gaan om vóór de zomer stranden en wegen te ontdoen van alle plastic troep. Na een beetje internetten blijken er ook heel veel andere organisaties te zijn die voor een gezondere zee opkomen, alleen zijn die niet zo bekend. Zoals bijvoorbeeld talrijke groepen die over de hele wereld afgedankte visnetten uit de oceanen vissen. Healing Lesvos bleef niet achter en organiseerde het project Removing Ghost Nets dat net van start is gegaan en tot het eind van het jaar zal lopen. Vissers en andere lokale bewoners zullen de zee ingaan om plastic en visnetten te vangen. Ik heb echter geen idee wat ze met al dat afval gaan doen. In zee achtergelaten visnetten vormen een bescheiden bron van materiaal (en inkomsten) voor tal van alternatieve bedrijfjes, die er armbanden van knutselen of ze tot een nieuwe grondstof verwerken. Nu worden visnetten ook ingezet in de oorlog in de Oekraïne: als afweersysteem tegen drones. Het zou mooi zijn wanneer één klein aspect van deze trieste oorlog nog ergens goed voor is en de zeeën en oceanen in rap tempo van visnetten worden verlost om Oekraïne onder een uitgestrekt visnettenpantser te verstoppen. * De indrukwekkende Netflix documentaire Mission Blue geeft een mooi overzicht van het leven van Sylvia Earle. Ook is een van de karakters van de roman Vrij spel van Richard Powers op haar gebaseerd. ** Geluidsoverlast onderwater is een van de thema’s in de roman Het geheugen van de zeevan Petra Rautiainen, over walvissen en de boorindustrie. ⇒
Werknemers mogen niet de prijs betalenvan een opgelegde handelsoorlog Het ITUC (International Trade Union Confederation) maakt zich grote zorgen over de roekeloze handelsmaatregelen die door de regering-Trump zijn aangekondigd. Door: BRENDAN SMIALOWSKI AFP De nieuwe tarieven, die op 2 april werden onthuld, markeren het begin van en handelsoorlog die banen zal kosten, de prijzen zal opdrijven en verwoestende gevolgen zal hebben voor werknemers en consumenten wereldwijd. Internationale handel moet sociale rechtvaardigheid bevorderen, rechtvaardige economische ontwikkeling ondersteunen en fatsoenlijke banen creëren met arbeidsrechten en leefbare lonen in landen over de hele wereld. De ITUC heeft er lang op gewezen dat onvoldoende gereguleerde vrijhandel en winstbejag van bedrijven hebben geleid tot een race naar de bodem in lonen en arbeidsomstandigheden. Het gebruik van tarieven door de Amerikaanse regering als een agressief politiek instrument bevordert echter de nationale concurrentie boven internationale solidariteit en dreigt ernstige schade toe te brengen aan werknemers in de VS en wereldwijd. Het aangekondigde tariefpakket zal fungeren als de zoveelste regressieve belasting voor werkende mensen, waardoor de prijzen stijgen en banen in gevaar komen door de productiekosten op te drijven, en zal voorkomen dat andere landen hun economieën op een rechtvaardiger manier ontwikkelen. Dit maakt het pleidooi voor een robuust multilateraal handelssysteem dat gedeelde welvaart en werknemersrechten ondersteunt, nog sterker. "Deze tarieven maken geen deel uit van een serieus plan om werkende mensen te ondersteunen. De regering-Trump heeft een handelsoorlog gelanceerd die de banen en het levensonderhoud van werknemers op het spel zal zetten. Het zal ook leiden tot prijsstijgingen, waarvoor werknemers en consumenten de kosten zullen dragen." ITUC-secretaris-generaal Luc Triangle "Met zijn aanvallen op werknemers – van het breken van vakbonden tot het snijden in openbare diensten en het ontslaan van tienduizenden vakbondsarbeiders in de VS – heeft Donald Trump laten zien dat het niet zijn bedoeling is om meer banen te creëren, maar eerder om een extreemrechtse agenda van miljardairs te bevorderen." Het IVV zal het effect van de daaruit voortvloeiende handelsmaatregelen nauwlettend blijven volgen en zal een op de werknemer gericht handelsmodel blijven bevorderen dat gebaseerd is op het beginsel van internationale solidariteit. Het Internationaal Verbond van Vakverenigingen (ITUC) vertegenwoordigt 191 miljoen leden van 337 filialen in 167 landen en gebieden. ⇒
