UITNODIGING BIJEENKOMST OVER ARMOEDE, SCHULDEN, bijstand en bejegening De Initiatiefgroep van de Rotterdamse Sociale Alliantie (RoSA!) nodigt u van harte uit voor een INFORMATIEMIDDAG EN FORUMDISCUSSIE OVER HET NIEUWE ARMOEDEBELEID VAN DE GEMEENTE ROTTERDAM OP MAANDAGMIDDAG 1 JULI 2019 VAN 14:00 TOT 17:00 UUR IN DE PAULUSKERK AAN DE MAURITSWEG 20 Wethouder Michiel Grauss van armoedebestrijding, schuldenaanpak en informele zorg geeft een uiteenzetting over het nieuwe beleid. Daarna gaat hij in forumdiscussie met René Peters, tweede kamerlid voor het CDA, die de landelijke ontwikkelingen met betrekking tot bestrijding van armoede en schulden zal toelichten. Vooral waar deze ontwikkelingen en die in Rotterdam elkaar positief kunnen versterken. Emeritus Professor Nick Huls (Leiden en Erasmus Universiteit), zie in Nieuwsbrief 133 van hem het artikel "Gecoördineerd kabinetsbeleid ten aanzien van schulden nog ver weg". En Duygu Yildirim, raadslid voor de PvdA (met master's degree Bedrijfsrtecht en Privaatrecht en commissielid Werkgelegenheid, Inkomen, Integratie, Schuldenaanpak en Armoedebestrijding). Kort geleden zijn de beleidsnota's over armoede “Uit de Knoop” en de beleidsnota over schulden “Reset-Rotterdam” gepresenteerd door wethouder Grauss en door de Gemeenteraad aangenomen. Afgelopen week werd de nota “Mensenwerk, betere dienstverlening aan Rotterdammers in de bijstand” door wethouder Richard Moti besproken in de commissie WIISA. De discussie zal worden geleid door Caroline Dijk (werkte bij Radio 1 als radioverslaggever en is filmregisseur) en Wim de Boek (werkte bij Stadsradio, is auteur, fotograaf en begaafd interviewer). Zij werkten in de televisieseries Lijn 10 en Boomers. Paul Hosek, cineast en documentairemaker zal filmopnamen maken. Wij verzoeken u zich aan te melden via: juli@rosarotterdam.nl of 06-1033 1211. Programma 13:30 inloop 14:00 opening 14:05 toelichting op het nieuwe armoedebeleid door wethouder Michiel Grauss 14:35 commentaar door René Peters 14:40 commentaar door Nick Huls 14:45 commentaar door Duygu Yilderim 15:50 pauze 15:10 forum 15:40 vragen uit de zaal 16:00 afsluiting van het formele gedeelte 16:10 tot 17:00 samenzijn, netwerken, hapje en drankje Van harte welkom! ⇒
Oproep: Werk mee met RoSA! Wat RoSA! betreft staan we positief tegenover de plannen van de Rotterdamse politiek. Het is een omwenteling ten positieve. We gaan tot aan de lente van 2022 de uitvoering van het nieuwe beleid op de voet volgen, niet gebonden aan de Gemeente en losstaand van welke politieke partij dan ook. Daarna volgt een evaluatie en een nieuwe periode van de Gemeenteraad, met nieuwe leden en een nieuw college. Maar op dit moment, na het papierwerk, moet nu de praktijk gaan uitwijzen of Rotterdammers in armoede en schulden er daadwerkelijk mee geholpen worden en rechtvaardige worden behandeld. We zullen kritisch zijn waar nodig is en mee blijven denken over verbeteringen. Met onveranderde inzet, zoals we dat de afgelopen 12 jaar voortdurend hebben gedaan. En samenwerking zoeken als we elkaar daarmee kunnen versterken. Ook u vragen we om samen te werken. Onze kennis binnen de Rotterdamse Sociale Alliantie hebben we opgebouwd via de signalen die we ontvangen hebben van de Rotterdammers, die in de problemen zijn gekomen door het overheidsbeleid, of door het UWV, de Belastingdienst of de schuldenindustrie, die van elke schuld een graantje meepikt. We hebben veel naar de juiste instanties doorverwezen, maar ook zelf naar oplossingen gezocht en vaak gevonden. We hebben contact gezocht met de politiek om aan te geven wat voor problemen er zoal op het bordje van de Rotterdammer terecht kwamen. En zo hebben we meegebouwd aan deze omwenteling ten positieve. Maar we blijven alert! Meld ons als het mis gaat op: hetgaatmis@rosarotterdam.nl. ⇒
Mensenwerk, duurzaam aan de slag / Beleidskader 2019-2022 samenvatting door Tjeerd de Boer 'Mensenwerk, duurzaam aan de slag' is een derde rapport van de Gemeente Rotterdam na 'Reset' over schulden en 'Uit de knoop' over een samenhangend geheel van vraagstukken en moeilijkheden bij mensen met een laag inkomen. In het rapport 'Mensenwerk' is opnieuw, als in Uit de Knoop, een positieve omslag te zien van dwang en straf naar medewerking en stimulansen door de gemeente naar mensen met een uitkering dan wel werkend maar met lage inkomens. Het nieuwe gemeentebeleid doet recht aan een van onze eisen in het Manifest van de Armoede, namelijk aanzienlijke verbetering van bejegening van diverse mensen in de knel, door lage inkomens, schulden en overige private problemen. De gemeente- lees het College van B en W - wil van controlerend naar participerend worden als het gaat om bejegening en stimulering van mensen met lage inkomens. Tevens (h)erkent het College de grote moeilijkheden om deze en gene in de Bijstand WERK- elijk te helpen naar een baan of in ieder geval een zinvolle participatie ten gunste van de 'klanten' zelf en de Gemeente Rotterdam. Concreet stelt de gemeente voor om gedurende de collegeperiode tot 2022 het aantal mensen in de bijstand te reduceren richting 30.000 (was bijna 37700 in 2018). Opvallend was dat tussen 2014 en 2019 de uitstroom ruim 10.000 personen omvatte maar dat er evenveel mensen terugkwamen in de Bijstand. Kennelijk hadden veel mensen een tijdelijke baan, vandaar nu nadruk op DUURZAAM AAN DE SLAG. Geen steun dus voor nulurencontracten en minimale flexibaantjes, maar werk dat mensen langdurig uit de werkloosheid en daarmee een minimaal inkomen kan weghouden. Mensenwerk vergt dus ook een integrale aanpak, waarbij de gemeente samenwerking zoekt met onderwijsinstellingen, ondernemingen, vakbonden, wijkorganisaties en uiteraard doelgroepen. De kans om veel mensen uit armoede en bijstand (=synoniem) te krijgen is thans vrij groot zolang een hoogconjunctuur voortduurt met landelijke c.q. regionale groeicijfers van 2.8 % per jaar. In de regio Rijnmond was in 2018 een vacature overschot van 18450 vacatures. Daarvan 25 % banen voor laagopgeleiden, 36 % voor middenberoepen en 39 % voor hoogopgeleiden. Werkgelegenheid vooral in de sectoren zorg en welzijn, ICT, detailhandel en uitzendbanen. Maar- zoals dat in jargon heet- hebben veel werklozen een grote afstand tot de arbeidsmarkt. De gemiddelde leeftijd van mensen in de bijstand is 45,5 jaar. Helaas oordelen veel werkgevers dat mensen boven de 45 jaar reeds te oud en te duur zijn voor diverse banen. En dat terwijl iedereen steeds langer zou moeten doorwerken: waar dan, na ontslag? Een geweldige uitdaging dus voor zowel Gemeente, oudere werkzoekenden en nog aarzelende werkgevers om deze doelgroep weer een kans te geven op duurzaam werk. Voor jonge schoolverlaters en mensen die uit een WW traject komen, kan het makkelijker zijn om ze met goed gerichte begeleiding uit de bijstand te houden. Door de gemeente initiatieven WW at work en Burowerk kon aldus een instroom naar de Bijstand worden verminderd met 1.000 personen in 2018. 650 jongeren moesten dat jaar wel een beroep doen op de Bijstand ondanks dat jongeren éen maand alles op alles moeten zetten om een baan te krijgen alvorens hun aanvraag voor uitkering wordt geaccepteerd. Van de 37.700 mensen in de Bijstand hebben 21.000 mensen een te grote afstand tot betaald werk, maar zijn psychisch en medisch gezond genoeg om in aanmerking te komen voor vrijwilligerswerk d.m.v. de regeling Prestatie 010. 75 % van de vrijwilligers is tevreden over hun werk, variërend van mantelzorg tot en met werkzaam bij RoSA! Het aantal mensen dat gebruik maakt van Prestatie010 nam wel fors toe, van 15.000 in 2015 naar 21.000 nu. Voegen we daaraan toe de 5.500 mensen met psychische belemmeringen en 6.700 mensen met medische belemmeringen, dan is er een hard bestand van ten minste 30.000 mensen in de Bijstand voor wie re-integratie inspanningen moeilijk dan wel onmogelijk blijven. Des te meer omdat het reïngratiebudget van de gemeente richting 2022 fors afneemt (van 60 miljoen nu, naar 50 miljoen in 2022), zodat gekozen moet worden voor hulp voor de meest kansrijke werkzoekenden ten einde de totale uitgaven voor bijstandsuitkeringen, nu ruim 500 miljoen, fors omlaag kunnen. Mogelijk kunnen dan meer middelen vrijgemaakt worden voor mensen die nooit meer uit de Bijstand zullen komen, zoals de oude langdurigheidstoeslag. Samenvattend bieden de beleidsvoornemens van dit gemeentebestuur betere kansen voor mensen in de bijstand en ook overige werkzoekenden dan in voorgaande perioden van Dwang en Straf. Geef de gemeente hier het voordeel eventueel van de twijfel, in een streven van systeem gestuurde naar doel- en mens gestuurde benadering van werkzoekenden. Een overzicht van maatregelen ter bevordering van werkgelegenheid voor werklozen. Om te beginnen met jongeren tot 27 jaar. Zij moeten dus eerst een maand intensief solliciteren en mocht dat geen resultaat opleveren, dan kunnen zij de volgende maand aanspraak doen op de Bijstand. Leer- Werk akkoorden waarbij onderwijsinstellingen en bedrijven samenwerken, moeten voorkomen dat het zover komt dat schoolverlaters geen baan krijgen. Startkwalificaties voor jongeren moeten aansluiten op de vraag naar arbeid. Voor zover dat niet het geval is, moet tijdige bijscholing voorkomen dat een 'mismatch', jargon voor geen aansluiting van vraag en aanbod van arbeid, mensen tot werkloosheid veroordeelt. Mensen die een beroep doen op een uitkering, en nog een geringe afstand tot de arbeidsmarkt hebben, krijgen te maken met Werk Loont, een intensief begeleidingstraject van werk en extra training van bepaalde (b.v. sociale) vaardigheden. In geval van scholing kan voorzien worden in opleidingen tot MBO niveau, maximaal een jaar en sectorgericht, in samenwerking met UWV en mogelijke werkgevers. Mensen met een goed uitgewerkt ondernemingsplan, met begeleiding, kunnen in aanmerking komen voor financiële ondersteuning via Besluit Bijstandsverlening aan Zelfstandigen. Ruim de helft van de bijstandsgerechtigden doet - als aangeduid- vrijwilligerswerk. Het betreft mensen zonder arbeidsbeperkingen, hoewel 45 plusser worden er wel op lijkt. Laagopgeleid zijn is wel vaak een hinderpaal op weg naar betaald werk. Het Rijk voorziet in de mogelijkheid om geld te krijgen voor cursussen voor mensen tussen 30 -55 jaar. Met name geld voor omscholing naar volledig andere beroepen dan die mensen ooit hebben gehad. Nodig omdat ook de regionale economie in transitie is, d.w.z. tal van oude banen verdwijnen, maar nieuwe banen in b.v. de energiesector bieden een herkansing voor mensen in overbodig geworden beroepen. Een onbekend aantal mensen met vrijwilligerswerk is door hun werkzaamheden mogelijk kansrijk genoeg voor betaald werk t.z.t. De gemeente hoopt voor 2022 ruim 1.000 mensen uit deze doelgroep aan het werk te krijgen. Tenslotte alle werklozen met een grote afstand tot welke arbeidsmarkt dan ook, om te beginnen alle mensen met een arbeidsbeperking. Een aantal van hun werkt in Sociale Werkplaatsen, die echter van regeringswege worden afgebouwd. In het kader van 'Social Return' kan de gemeente opdrachten verlenen aan ondernemingen die mensen met een beperking in dienst hebben of nemen. Ook de mogelijkheid van loonkostensubsidies voor het inzetten van minder productieve mensen (te lage marginale opbrengsten, in economisch jargon, t.o.v. kosten voor wettelijke minimumloon) kan de werkgelegenheid voor mensen met een beperking verruimen. Statushouders, dus mensen met een verblijfsvergunning, moeten intensief begeleid worden. De gemeente wil- met excellente dienstverlening- deze mensen op hun gemak stellen (project Relax) en wegwijs maken in de Nederlandse cultuur, taal en bureaucratische regels voordat zij arbeidsgeschikt worden. Tot slot zijn er een aantal mensen in de Bijstand met zodanige beperkingen dat zij als arbeidsongeschikten moeten worden gesteld. Mogelijk geldt dit ook voor daklozen met een lang verslavingsverleden of mensen met ernstige psychische problemen die vroeger werden verzorgd in bepaalde instellingen maar op straat terechtkwamen- geheel ten onrechte- onder het hier foute motto van zelfredzaamheid. Van de meeste overige werkzoekenden verlangt de gemeente wel medewerking van werkzoekenden op weg naar volledige of gedeeltelijke 'werk' redzaamheid. Inkomenszekerheid wordt genoemd als een doelstelling in het rapport 'Mensenwerk'. Nu is die doelstelling goed te realiseren zolang mensen zonder betaald werk de garantie houden op een uitkering, hoe laag het inkomen dan ook is. Moeilijker wordt deze doelstelling bij het gegeven dat steeds meer betaald werk tijdelijk is- dus onzeker. 2 miljoen mensen werken in flexibanen en ruim 1 miljoen zijn zzp-er, vaak aangeduid als zelfstandigen zonder poen en niet vrijwillig aldus werkzaam. In het vorige artikel wees ik op de noodzaak dat van uitkering naar werk en weer terug moet gepaard gaan met zo min mogelijk administratieve moeilijkheden, zoals wachttijden voordat een uitkering kan worden uitbetaald. Tijdelijk werk wordt bevorderd door de maatregel dat gedurende een half jaar 25 % van de inkomsten uit die baan mag worden behouden naast de uitkering, dus bovenop het sociaal minimum inkomen. De gemeente streeft naar integratie van databestanden, van UWV, Belastingdienst en alle relevante organisaties op het gebied van werk en inkomen (digitaal burgerprofiel). Dit gekoppelde systeem kan in het voordeel werken van 'klanten', bijvoorbeeld als bij het aannemen van een baan direct kan worden ingezien welke veranderingen te verwachten zijn bij huur- en zorgtoeslag als ook het recht op kwijtscheldingen van regionale belastingen. Ronduit fnuikend is echter het voornemen om in bepaalde wijken zoals Bloemhof en Hillesluis een Systeem Risico Indicatie (SYRI) in te voeren op grond van persoonsgegevens, waarbij mensen uit die wijken bij voorbaat verdacht zijn. De FNV is onlangs een campagne gestart onder deze titel tegen deze vorm van Big Brother is Watching You. Een dergelijk vorm van controle past niet in een streven van de gemeente om vertrouwen en medewerking terug te krijgen van mensen zonder werk, geld en zonder vertrouwen in de overheid. Juridisch gezien lijkt het mij dat het SYRI beleid niet strookt met de Algemene Verordening voor Privacygegevens, hetgeen inderdaad thans nader wordt onderzocht door juristen in voorbereiding op een rechtszaak medio oktober. Tenzij Burgemeester en Wethouders dit onzalige plan voor die tijd afstaarten. ⇒
De lonen, de flexibilisering van de arbeid en de concurrentiekracht van de Nederlandse economie (door Piet Van Der Lende / Bijstandsbond Amsterdam) zaterdag, 22 juni 2019 Premier Rutte, die leider is van een regering die vooral oog heeft voor ondernemers- en niet voor arbeidersbelangen, deed zaterdag 15 juni op een VVD-congres een opmerkelijke oproep aan de grote bedrijven in Nederland om de lonen te laten stijgen. "De winsten bij de grote ondernemingen klotsen tegen de plinten op, maar het enige dat in die bedrijven echt stijgt, zijn de salarissen van de topmannen en niet de cao-lonen. Die gaan onvoldoende omhoog en ik vind dat niet acceptabel." Rutte sprak het dreigement uit om de voorgenomen verlaging van de winstbelasting voor het grote bedrijfsleven terug te draaien als de lonen in de cao's de komende tijd niet stijgen. "Misschien moeten we gaan nadenken of we daar mee door moeten gaan", aldus Rutte afgelopen zaterdag. In de afgelopen week over zijn uitspraken ondervraagd, concretiseerde hij niet, hoe de ondernemers er dan wel toe gebracht moeten worden de lonen te verhogen. Voor de hand ligt natuurlijk, dat Rutte zou aankondigen, dat de salarissen van de ambtenaren omhoog gaan, en het minimumloon naar 14 euro per uur gaat, zoals de FNV eist, maar daarover sprak hij niet. (1) Maar bij SP, Partij van de Arbeid en Groen Links klonken juichtonen over de oproep van de premier. 'Goede teksten', aldus Lilian Marijnissen. En ook verschillende economen steunden de oproep van Rutte. Klaas Knot, directeur van de Nederlandse Bank, zei in een interview in de Volkskrant: 'Ons spaaroverschot zit vooral bij de bedrijven. Zij zien blijkbaar te weinig mogelijkheden om te investeren en potten de winst op. Tja, dan kom ik toch weer bij die ene vraag uit: waarom niet de lonen verder verhogen?' (2) Gevolgen van armoede Het interview wordt begeleid door een foto van Klaas achter zijn bureau, waarop een stapel boeken. Een van die boeken: het boek 'Schaarste'’ van Sendhil Mullainathan en Eldar Shafir. In dit boek wordt geanalyseerd hoe gebrek aan tijd, geld, voedsel, sociale contacten, kortom schaarste ons gedrag bepalen. Uit hun onderzoek zou naar voren komen dat schaarste leidt tot beperking van het denkvermogen als het om innovatie of creatieve oplossingen gaat. De inzichten van de schrijvers zorgden vooral in de Verenigde Staten voor veel discussie en raken aan zaken als armoedebestrijding, schuldhulpverlening, werkloosheid en de gevolgen daarvan. Hoe je verder ook over het boek denkt (zijn arme mensen eigenlijk 'dommer' dan rijke mensen?) waar Klaas Knot als econoom die de belangen van het bedrijfsleven verdedigt vooral in geïnteresseerd zal zijn: economisch gezien leidt armoede, werkloosheid, etc. wellicht tot minder arbeidsproductiviteit. Of om het anders te zeggen: de Participatiewet als zodanig, met de veel te lage uitkering, het mensonterende bijstandsregime met de voortdurende controles en ingrepen in de privacy van mensen, maakt mensen ziek en ... leidt bij sommigen tot minder potentiële arbeidsproductiviteit. De commissie Borstlap En hiermee komen we op een tweede merkwaardige ontwikkeling de afgelopen week. Eind vorig jaar stelde minister Koolmees de commissie Regulering van werk in onder leiding van Hans Borstlap, die zich moest buigen over toekomst van de arbeidsmarkt. 'De arbeidsmarkt krijgt de komende jaren te maken met fundamentele veranderingen, zoals robotisering en platformisering. Daarnaast hebben mensen andere wensen over de vormgeving van hun werk dan vroeger' aldus de minister. Afgelopen donderdag 20 juni bracht de commissie een 'tussenrapport' uit. En wat blijkt? De commissie slaat alarm over de groeiende kloof op de Nederlandse arbeidsmarkt. De sociale bescherming van vooral laag opgeleiden is veel te veel afgenomen. Aan de ene kant heb je goed opgeleide, goed verdienende en goed beschermde werkenden en aan de andere kant een toenemende groep slecht opgeleide mensen in laagproductieve banen met geringe sociale bescherming. Mochten zij onverhoopt werkloos of arbeidsongeschikt worden, dan komen zij onder het regiem van de Participatiewet, het laatste vangnet van de bijstand dat hierboven werd genoemd. Deze scheefgroei op de arbeidsmarkt dreigt het verdienvermogen en de concurrentiekracht van de Nederlandse economie en de arbeidsproductiviteit van de arbeiders te ondermijnen. Arbeidsrecht, sociale zekerheid en belastingstelsel moeten opnieuw worden ingericht. De bijstand is nu het afvoerputje geworden van mensen die bij hun werk ziek worden en die niet verzekerd waren tegen arbeidsongeschiktheid. Dit als gevolg van het ontbreken van een algemene arbeidsongeschiktheidswet. Borstlap stelt in een interview in het Financieel Dagblad op de vraag of de sociale zekerheid weer collectief geregeld moet worden: 'Ik was er -als directeur generaal op het ministerie- nota bene bij toen de Algemene Arbeidsongeschiktheids Wet AAW in 1998 werd afgeschaft. Met de kennis van nu zou je dat nooit meer doen'. (3) De commissie heeft een onderzoek naar flexibilisering laten uitvoeren door de Organisatie voor Economische Ontwikkeling en Samenwerking, OESO, waarbij verschillende landen met elkaar worden vergeleken. Daaruit blijkt dat in Nederland nu een op de vijf werkenden werkt op een tijdelijk arbeidscontract. Vijftien jaar terug was dat een op acht en het OESO-gemiddelde is een op tien. ZZP-ers zijn voor 90% verantwoordelijk voor deze groei. Ze maken nu 12% uit van alle werkenden. Naar schatting leven er in Nederland 200.000 gezinnen met ZZP'ers onder de armoedegrens. Borstlap noemt deze ontwikkeling excessief in vergelijking met andere landen. Hij neemt de conclusie over van de OESO dat dit op den duur slecht is voor de Nederlandse economie. Economische gevolgen De economische gevolgen van die onzekerheid is dat mensen minder risico's durven nemen. Dat is slecht voor innovatie en dus voor de economie. Een ander gevolg is dat mensen/werknemers minder geld uitgeven, omdat ze geen vast inkomen meer hebben. Met andere woorden: de binnenlandse vraag naar producten blijft beperkt, er dreigt overproductie. Mensen kunnen ook problemen krijgen met hun langetermijnplanning. Beslissingen over het al dan niet kopen van een huis en het nemen van kinderen wordt ingewikkelder. Jonge mensen vinden het lastig te bouwen aan een toekomst. Ouderen ondervinden problemen in het opbouwen van voldoende pensioen. Ook zijn er kwetsbare groepen, zoals ZZP'ers, die veel stress ondervinden van het gebrek aan inkomenszekerheid. Dit leidt tot ziekte en dus verminderde arbeidsproductiviteit. Wat moet er volgens de commissie gebeuren? Weer verzekeringen invoeren tegen arbeidsongeschiktheid, ziekte, ouderdom en faciliteiten scheppen voor scholing die collectief moeten worden geregeld en gaan gelden voor alle werkenden. Bescherming tegen ontslag en onderbetaling zouden in een nieuw arbeidsrechtsstelsel moeten worden geregeld. Het kostenvoordeel voor ondernemers om flexibele krachten te nemen zou minder groot moeten worden door betere ontslagbescherming, premies voor de sociale zekerheid en veranderingen in de belastingafdracht. Hoe moeten we kijken naar de roep om hogere lonen en betere sociale zekerheid van rechtse zijde? Het kapitalisme in ongebreidelde vorm werkt als volgt. Op individueel niveau probeert elke kapitalist zoveel mogelijk te produceren en heeft hij er belang bij, dat de lonen laag zijn. Maar omdat het totaal van alle lonen de basis is voor de consumptie (koopkracht) van de bevolking ontstaat er een tegenstelling op het vlak van de totale economie: de productie wordt gemaximaliseerd terwijl de consumptie geminimaliseerd wordt. Daardoor doen zich crises van overproductie voor. Zo’n crisis leidt tot sluiting van fabrieken waarvan de producten niet kunnen worden verkocht en je komt in een diep dal terecht omdat de koopkracht van de arbeiders nog verder afneemt, en er een kettingreactie ontstaat van vraaguitval. Velen worden in ellende gestort omdat ze geen inkomen meer hebben. In het verleden zijn vele oplossingen uitgeprobeerd om deze ontwikkeling te voorkomen. In de afgelopen dertig jaar door de opkomst van het neo-liberalisme, meer marktwerking en tegelijkertijd bij lagere lonen rigoureuze bezuinigingen bij de staat om de lastendruk te verminderen en de koopkracht van de arbeiders enigszins op peil te houden. De Verenigde Staten hebben daarbij een enorme schuldenberg gecreëerd om de koopkracht in eigen land op peil te houden, gefinancierd door de groei van de economie in China. Groei van de export als oplossing Het zou te ver voeren alle 'oplossingen' die in het neoliberalisme bedacht zijn, de revue te laten passeren. Er is echter wat Nederland betreft nog een manier om het bovenomschreven dilemma te omzeilen: lage lonen en flexibilisering van de arbeid die leiden tot een enorme groei van de export en 'concurrentiekracht'. Daardoor kunnen in Nederland producerende bedrijven toch hun producten kwijt ondanks de stagnerende koopkracht in eigen land. Je 'exporteert' als het ware ook het dilemma van de kapitalistische markteconomie: door bedrijven in andere landen weg te concurreren heb je in die landen toch een afzetmarkt voor je producten. Aan Klaas Knot werd in het interview in de Volkskrant de volgende vraag gesteld. In Nederland wordt gemopperd over Griekenland en Italië die te veel schulden zouden maken. Maar zij hebben een ander verhaal: Nederland en Duitsland moeten wat doen aan hun gigantische overschot op de betalingsbalans. Meer geld uitgeven dus. Antwoord Knot: 'Dat is inderdaad een onevenwichtigheid waar wel wat meer aandacht voor mag komen in Nederland. Ons overschot is tenslotte een ander zijn tekort. Als Griekenland niet aan zijn verplichtingen kan voldoen, staan we op onze achterste benen. Maar ergens zijn dat twee kanten van dezelfde medaille.' Met andere woorden: onze rijkdom en de ellende van de Grieken zijn aan elkaar gerelateerd. Ongerustheid Dit verklaart de ongerustheid van Rutte, Knot en Borstlap. Het Nederlandse recept van inzetten op grote export om het dilemma van de kapitalistische economie te omzeilen zou wel eens niet meer kunnen werken, omdat de arbeidsproductiviteit teveel daalt bij lage lonen en sterke flexibilisering. Dit tast de concurrentiekracht en daarmee de voortgaande groei van de export aan. Daar komt bij dat door het beleid van Trump handelsoorlogen in de wereld dreigen. En het Nederlandse beleid bedreigt de stabiliteit van de Eurozone. Bovendien is er een fundamentele tegenstelling tussen het eindeloze streven naar winst en accumulatie aan de ene kant en de grenzen van de natuur aan de andere kant. Voorbeeld: de Nederlandse landbouw is een exportmotor. Maar door een recente uitspraak van de Raad van State over de productie van de CO2 uitstoot in de landbouw dreigt Nederland bij de uitvoering van infrastructurele projecten en uitbreiding van de landbouw 'op slot' te gaan. Het regeringsbeleid de CO2 uitstoot tegen te gaan is onvoldoende om de natuur te beschermen. Zelfs de voorziening van schoon drinkwater komt in gevaar door het excessieve gebruik van bestrijdingsmiddelen in de landbouw en tuinbouw, die in de natuur terecht komen. Dit zijn enkele voorbeelden. Daarom zoeken Rutte en de zijnen naar andere oplossingen zoals verhoging van de binnenlandse vraag door verhoging van de inkomens van de inwoners van Nederland. Zij redeneren echter met hun ongerustheid over de concurrentiekracht van de Nederlandse economie binnen de dilemma's van het kapitalistisch systeem. Vroeg of laat komt er weer een economische crisis en een crisis van het geldsysteem met de enorme schuldenbergen die er nog steeds zijn. En degenen, die vanuit het rechtse politieke spectrum nu pleiten voor loonsverhogingen en betere sociale bescherming zullen dan uit een heel ander vaatje tappen. Een fundamentele kritiek op de doorgeschoten marktwerking van het neoliberalisme zul je in de reacties vergeefs vinden. Dit neemt niet weg, dat de ontwikkelingen in de huidige fase kansen bieden voor vakbonden, milieuorganisaties, en andere belangengroepen die meer redeneren vanuit de fundamentele rechten van alle mensen op een redelijk inkomen en redelijke bestaansvoorwaarden en niet vanuit de dilemma's van de kapitalistische economie en de belangen van de ondernemers, om door middel van acties en druk uitoefenen op de ondernemers en de regering nu verbeteringen in de rechten van werkenden en niet-werkenden te bewerkstelligen. (1) Zie de actie #samenvoor14 op de website https://www.veertien.nu/ (2) https://www.volkskrant.nl/economie/dnb-president-klaas-knot-waarom-niet-de-lonen-verder-verhogen~bca575aa/ (3) Financieel Dagblad vrijdag 21 juni 2019. Hans Borstlap: sociale zekerheid moet weer collectief worden Hier meer over de Bijstandsbond Amsterdam: www.bijstandsbond.org ⇒
De schuld van Jan de Witvan 79 naar 888 euro Bij RoSA! meldde zich een man (wij noemen hem voor het gemak in dit artikel Jan de Wit) die tien jaar geleden een schuld had veroorzaakt door het in ongerede raken van een gehuurde dvd. Dat leverde hem een schuld op van 79 euro, die hij op dat moment niet direct kon betalen. De schuld van Jan kwam op 3 november 2009 voor de rechter. Bovenop de hoofdsom kwamen daardoor gerechtelijke kosten, ook kosten van de akte en rente, waarmee de 79 euro stegen naar een bedrag van totaalbedrag van 348 euro.Nadat hij wel voldoende geld had heeft hij daarna 360 euro afgerekend met het video-verhuurbedrijf.Blijkbaar is daarna binnen de schuldenindustrie deze schuld onterecht verhandeld. Begin deze maand op 3 juni 2019 ontving mijnheer de Wit een bericht van de ING bank dat er beslag gelegd was op zijn bankrekeningen door Eendracht Gerechtsdeurwaarders en dat Jan daardoor 428 euro lichter was gemaakt. Volgens de brief van de gerechtsdeurwaarder ging het in dit geval over kosten voor executie, beslag en overbetekening. Het bedrag van 428 euro is welwillend afgestaan door de ING aan bureau Eendracht.De trouwe klant Jan de Wit moest ook nog eens 100 euro afstaan aan de ING, omdat dat nu eenmaal de kosten zijn voor beslaglegging. Natuurlijk was Jan heel erg overstuur, kwaad en wanhopig tegelijk. Jan verdient met drie verschillende flexibele baantjes, nauwelijks het minimumloon bij elkaar. Door zijn wilskracht heeft Jan nooit een beroep hoeven te doen op de bijstand.Maar het is toch wel een schandelijke onrechtvaardigheid van de schuldenindustrie, dat hij uiteindelijk, 360 plus 428 en 100 euro, totaal 888 euro kwijt is aan een verloren geraakte dvd. Een schuldenindustrie die honderduizenden mensen in Nederland tot wanhoop brengt. Wanneer durft de overheid eens echt in te grijpen. ⇒
FNV en bewoners uit Rotterdamse wijken Hillesluis en Bloemhof in actie tegen verdachtmaking FNV Uitkeringsgerechtigden en Lokaal FNV komen met bewoners uit de Rotterdamse wijken Hillesluis en Bloemhof in actie tegen de plannen van Rotterdam tijdens een actiebijeenkomst 'Bij voorbaat verdacht'. De aanleiding is de 1.200 huisbezoeken die de gemeente Rotterdam binnenkort met een sociaal interventieteam doet om fraude op te sporen in de wijken Hillesluis en Bloemhof. Een computeranalyse van het beruchte SyRI-systeem heeft 1.200 adressen aangewezen als mogelijke fraudeurs op basis van algoritmes. Het merkt de adressen aan als "hoog risicoadressen" van onder andere fraude met uitkeringen en toeslagen of illegale arbeid. Een op de 10 adressen in de wijken kan een huisbezoek van de sociale recherche verwachten. Maureen van der Pligt, bestuurder FNV Uitkeringsgerechtigden: 'Bewoners worden bij voorbaat gewantrouwd op basis van algoritmes die hen beoordelen met "een verhoogde kans op fraude". Waarvan en waarom wordt niet duidelijk. Wij vinden dit een grove aantasting van de privacy en burgerrechten. Bovendien blijven de grote fraudeurs, de belastingontduikende en frauduleuze organisaties, op deze manier weer buiten schot. Wat ons betreft stopt het onterecht criminaliseren van uitkeringsgerechtigden en bewoners. Het is tijd om hier tegen in actie te komen!' Vorig jaar startte FNV met coalitie van maatschappelijke organisaties en personen, waaronder stichting Privacy First en de Stichting Platform Bescherming Burgerrechten een rechtszaak tegen de Staat der Nederlanden tegen het in 2018 geïntroduceerde systeem SyRI. Volgens de vakbond is SyRI een fundamentele bedreiging voor de rechtsstaat en een grote inbreuk op de privacy van burgers. Op 29 oktober doet de rechtbank uitspraak over een mogelijk verbod op het systeem. Tot die tijd voert FNV acties wanneer er op basis van SyRI grote groepen uitkeringsgerechtigden worden geselecteerd. Van der Pligt: 'Wij hopen dat eind oktober de rechter SyRI een halt toe roept. Door het toelaten van SyRI in een rechtssysteem als het onze, is Nederland op weg om een bananenrepubliek te worden.' Extra informatie: Vorig jaar is de Algemene Verordening Gegevensbescherming ingevoerd om Europabreed tot een betere bescherming van persoonsgegevens te komen. Bedrijven en instellingen moeten tegenwoordig toestemming vragen om alleen al naam en adres te mogen noteren. Maar aan de bewoners van deze wijken is niet gevraagd of de gemeente persoonsgegevens mag verzamelen en gebruiken. Blijkbaar geldt de verhoogde privacybescherming niet voor SyRI. Het systeem is behoorlijk schimmig. Zowel de resultaten, als de gevolgen van de inzet van het systeem zijn voor de buitenwereld onbekend. Burgers die door SyRI worden doorgelicht, maar ook de verantwoordelijke politici, hebben geen mogelijkheid om controle uit te oefenen. Een maatschappelijke coalitie is daarom een rechtszaak begonnen tegen het Ministerie van Sociale zaken om de inzet van SyRI te verbieden. De coalitie van eisers bestaat uit het Nederlands Juristencomité voor de Mensenrechten (NJCM), Stichting Privacy First, Stichting KDVP, de Stichting Platform Bescherming Burgerrechten en de Landelijke Cliëntenraad (LCR). Auteurs Tommy Wieringa en Maxim Februari hebben zich op persoonlijke titel als eisers aangesloten. Als ambassadeurs van de rechtszaak spraken zij zich reeds meerdere malen fel uit tegen SyRI. Bij deze coalitie is ook de vakbond FNV aangesloten. SyRI-onderzoek in Haarlem voortijdig beëindigd / 29 mei 2019 Het SyRI-onderzoek in de Haarlemse buurt Schalkwijk is gestaakt. Het Ministerie van Sociale Zaken heeft het onderzoek afgelopen maart stopgezet omdat het niet meer binnen de wettelijke termijnen kon worden uitgevoerd. Er zijn geen burgers in het Register Risicomeldingen geplaatst. Het onderzoek, dat in maart 2018 werd aangekondigd, is ongeveer een jaar later afgebroken door het Ministerie van Sociale Zaken. Volgens de persvoorlichting van gemeente Haarlem was er onvoldoende tijd over om binnen de wettelijke termijnen nog deugdelijk gebruik te kunnen maken van SyRI. Wat de reden voor de tijdsnood is, heeft de gemeente nog niet toegelicht. ⇒
Beëindigen bijstandsuitkeringen bespaart 12,6 miljoen Persbericht Gemeente Rotterdam, 20 juni 2019. De gemeente Rotterdam heeft het afgelopen jaar op grote schaal gecontroleerd of bijstandsuitkeringen rechtmatig zijn toegekend. Resultaat van dit onderzoek is dat in 2018 van 1.904 Rotterdammers de bijstandsuitkering is beëindigd omdat zij daar geen recht meer op hadden. Dit leverde de gemeente een besparing op van 12,6 miljoen euro. Boetes en maatregelen Naast de 12,6 miljoen euro die de gemeente bespaart omdat er 1.904 uitkeringen minder uitgekeerd hoeven te worden, heeft de gemeente voor 2 miljoen euro aan boetes uitgedeeld aan 2.928 Rotterdammers die zich niet aan de informatieplicht hebben gehouden. Zij lieten de gemeente bijvoorbeeld niet weten dat ze samenwonen of inkomsten hadden. Behalve de boete moeten zij ook het teveel aan onterecht ontvangen bijstand terugbetalen. Verder is er ook een bedrag van bijna 1,4 miljoen euro aan maatregelen opgelegd. Maatregelen zijn kortingen op de uitkering omdat een werkzoekende zich niet houdt aan de afspraken met de gemeente over werk of re-integratie, zoals niet op komen dagen bij een sollicitatiegesprek. De gemeente legde 2.715 keer een maatregel op bij 1.990 werkzoekenden. Het percentage van de maatregel kan variëren. Slimmer handhaven Richard Moti, wethouder Werk en inkomen en Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ): "Elke fraude met een bijstandsuitkering is er één te veel en ontoelaatbaar. Tegelijkertijd hoeft niet iedereen die iets vergeet door te geven meteen als fraudeur bestempeld te worden. Het geld van de belastingbetalende Rotterdammer moet op de juiste plek komen. We zetten met de controles in op waar de pakkans het grootst is en meten dat continue. Op die manier worden Rotterdammers die rechtmatig een bijstandsuitkering ontvangen, niet onnodig lastig gevallen en kunnen zij zich richten op het vinden van werk." Doorstart heronderzoeken: breder gesprek In deze collegeperiode worden elk jaar 6.000 heronderzoeken uitgevoerd. Bij een heronderzoek wordt een werkzoekende opgeroepen voor een gesprek waarin de rechtmatigheid van de uitkering wordt getoetst. Met de nieuwe aanpak "Mensenwerk" van het college krijgen de gesprekken over de heronderzoeken een ander karakter. Wethouder Moti: "We willen slimmer en socialer handhaven. Die gesprekken worden voortaan ook benut om in gesprek te gaan met de werkzoekende en een breder beeld te krijgen van zijn of haar situatie. Als het nodig is, schuift een schuldhulpverlener of andere ondersteuner aan tafel aan en worden er vervolgtrajecten ingezet om belemmeringen om aan de slag te gaan weg te nemen." In Rotterdam ontvangen op dit moment iets minder dan 35.000 mensen een bijstandsuitkering. ⇒
Vakbondscafé FNV 8 juli 2019 (ingezonden mededeling) Nederland is een rijk land. Maar de ongelijkheid in Nederland is groot en wordt alsmaar groter. De boodschappen worden steeds duurder, terwijl de inkomens niet mee groeien. Twee miljoen mensen voelen op dit moment niets van de economische groei. Sterker nog, hun inkomen is in de afgelopen 40 jaar 20% minder waard geworden! En dit terwijl de winsten van grote bedrijven groter en groter worden. Meer en meer mensen belanden in de armoede. Alleen met een forse stijging van het minimumloon krijgen mensen eindelijk waar ze recht op hebben: een leefbaar loon. Maar de politiek is doof en de rijken geven niets cadeau. Daarom is de FNV een campagne begonnen om het minimumloon naar een eerlijke 14 euro per uur te krijgen. Hiermee stijgen ook de inkomens van mensen met een uitkering of AOW. Vind jij dit ook? Kom dan naar ons vakbondscafé en laat je alles over deze campagne vertellen door FNV'er Luisa Moreno Ruiz, die in Rotterdam de campagne coördineert. Ook spelen we voor het eerst samen het "14 euro" campagnespel. Een spel over eerlijke verdeling, gelijke kansen en solidariteit. Iedereen is welkom, vakbondslid of niet. En neem gerust iemand mee. Het Vakbondscafé Rotterdam vindt plaats op maandag 8 juli (let op dit keer niet de eerste maar de 2e maandag van een maand) in: Café Restaurant Rustburcht, Strevelsweg 744/746, 3083 AT Rotterdam. Vanaf 19.00 uur inloop met koffie, thee, na de discussie een gratis drankje met de mogelijkheid na te praten aan de bar tot maximaal 22.00 uur. Ben je geïnteresseerd in een uurtje bijpraten met andere leden, vragen stellen aan kaderleden, bestuurders of meepraten over het thema? Kom naar Café Rustburcht aan de Strevelsweg, vlakbij metrostation Zuidplein. Er is een grote parkeerplaats (gratis na 18.00 uur). ⇒
Het wijkpastoraat is veilig Van Bart Starreveld, straatpastor in Rotterdam (Lombardijen en Ommoord) In de buurt rondom de Petrakerk, waar ik werk in het wijkpastoraat, leven veel mensen die het moeilijk hebben. Steeds meer mensen met vragen weten het wijkpastoraat gelukkig te vinden. De mensen horen van elkaar wat je daar allemaal kunt beleven. Ze horen van elkaar dat je in het wijkpastoraat kunt praten over de dingen die je echt hoog zitten. En dat het daar in goede handen is. Dat maakt dat de mensen graag komen. Vaak gaan ze dan ook iets terug-geven aan het wijkpastoraat: ze komen helpen met klusjes doen op dinsdag of op woensdag. Het gaat echt nog niet goed in de wijk. In sommige portieken kun je 's avonds niet komen, omdat het er vreselijk stinkt naar drugs. Als je niet in zo'n portiek woont, dan kun je op tijd weggaan. Maar als je moet wonen in zo'n atmosfeer, dan heb je het niet makkelijk. Het is niet fijn als je 's nachts moet slapen in de walmen die drugsgebruikers veroorzaken. Mensen die in zo'n portiek wonen voelen zich ook niet veilig. Het gebruik van drugs brengt altijd criminaliteit met zich mee, vooral geruzie over geld. Er gebeuren in de portieken van drugsgebruikers dingen die het daglicht niet verdragen. Die dingen gebeuren niet slechts één keer, ze gebeuren vaker. In de wijk wonen een-ouder gezinnen, meestal met één of twee kinderen. Voor de kinderen is het opgroeien in een portiek met gebruikers niet gunstig. De moeders maken zich daar zorgen over en willen graag verhuizen naar een betere omgeving. Als kinderen nog klein zijn, merken ze de handel in drugs niet echt op. Maar als ze ouder worden, dan krijgen ze in de gaten wat er gaande is. Het komt voor dat jongeren doorkrijgen dat de handel in drugs veel geld kan opleveren. Het is voor hen een manier om snel rijk te worden. Rijk worden is de grote droom van veel jongeren in de wijk. Het komt voor dat vriendjes die vroeger met elkaar knikkerden op straat later samen in een geblindeerde Mercedes drugs verkopen in hun oude wijk. De handel in drugs kun je gewoon volgen rond de 21e van de maand. Want dan komen de uitkeringen weer op de bankrekeningen. Rond die datum zie je de blinkende bolides weer rijden in de wijk. Laatst kwam er een mevrouw bij ons in het wijkpastoraat, die per se wilde verhuizen uit haar portiek, omdat ze zich niet veilig voelde. Er waren nog veel meer problemen in het gezin, maar de onveiligheid vond ze wel het ergste. Ze woonde samen met haar kinderen van 8 en 10 jaar, maar ze wilde niet dat haar kinderen zouden opgroeien tot dealers. 'Ik voel me eigenlijk nergens meer veilig, behalve hier in het wijkpastoraat', zei ze. Ze had ook een praktisch probleempje met haar ING-App en dat wilde ze met ons bespreken. Als je gewend bent om met de ING-App te werken, dan kun je het probleem dat zij had makkelijk oplossen. 'Hier in het wijkpastoraat is het veilig', zei ze. Toen ze wegging uit de kerk, zuchtte ze van opluchting. ⇒
Voedselcentrum Isaak en de Schittering Ingezonden mededeling U bent van harte welkom in ons voedselcentrum! Bij ons is uw euro meerdere euro's waard! En u krijgt gratis een brood bij aankoop van 50 cent. U kunt gewoon boodschappen bij ons doen. U hoeft nergens ingeschreven te staan en niemand vraagt naar uw naam. Het is net zoals winkelen bij de Lidl of HEMA. Voedselcentrum Isaak en de Schittering koopt restpartijen met levensmiddelen in en en verkoopt deze voor zeer lage prijzen. Maximaal 2 stuks per persoon. Op is op. Dus het is verstandig wanneer u af en toe langskomt om te zien wat we in het assortiment hebben. Op onze facebook pagina worden de nieuwe producten regelmatig vermeld: @voedselcentrumisaakendeschittering. Gaat u ons volgen? We hebben bijvoorbeeld verschillende soorten snoep, stroopwafels, frisdranken, pastasauzen, tomatensoep, groentesoep, aardappelsoep, crackers, drop, suiker, zout, eieren, rijst, aardappelen, noodles, potjes boterbonen, gehakte spinazie, sperziebonen, appelcompote, augurken, zilveruitjes. Dit is maar een greep uit het assortiment. Er is nog veel meer. Dagelijks krijgen we vers fruit en groenten binnen. Hierbij kan u denken aan tomaten, avocado's, citroenen, paprika's peren, appels, sinaasappels, pepers, andijvie etc. Ook veel producten van de supermarkten met een goede datum zoals vlees, vis, maaltijden, gesneden groenten, vleeswaren, franse kaasjes, gebak. We zijn goedgekeurd door de voedsel en warenautoriteit. Kom gerust eens kijken of winkelen. We zien u graag in 1 van de winkels: Vinkenbaan 73 in Rotterdam Zuid, Kreekplein 8 in IJsselmonde, Jacob Loisstraat achter Centraal Station. We zijn dagelijks open van 10-22 uur. Op zondag van 14-20 uur. ⇒
Uit de media Europa 'We moeten de kapitalistische overheersing ter discussie stellen' (Groene Amsterdammer) Strijd om EU-topbanen loopt vast (NRC) ⇒ binnenland Rutte dreigt met maatregelen tegen bedrijven die personeel geen salarisverhoging geven (NRC) Migrantenkinderen verdienen later minder, verschil in inkomen met autochtone Nederlanders blijft (Volkskrant) ⇒ Rotterdam Betere dienstverlening aan Rotterdammers in de bijstand (Rapport Gemeente Rotterdam) Meer financieel risico voor gemeente (NRC) De koe loopt na stikstofuitspraak illegaal in de wei (Trouw) ⇒ Armoedebeleid Mag je een hond als je arm bent? (RTL nieuws) ⇒ armoede Rotterdam lanceert buddy tegen geldzorgen (Dagblad 010) ⇒ schulden Huishoudens met kinderen kampen vaker en langer met toeslagschulden (Algemene Rekenkamer) ⇒ werk Champagne bij FNV na instemming leden met pensioenakkoord (NRC) ⇒ Discriminatie De Nederlandse identiteit: welke rol speelt onze taal? (NOS met video) ⇒ zorg Wijzigingen Participatiewet moeten beter zodat werken écht loont (Landelijke Cliënten Raad) 'In jeugdzorg is een systeem ontstaan waarin iedereen continu stress ervaart' (NRC) ⇒ wonen Huren in Berlijn vanaf 2020 vijf jaar bevroren (NOS) Nationale ombudsman vraagt Kamercommissie Binnenlandse Zaken aan te dringen op oplossing huurtoeslag (SOCIAALWEB) ⇒ verrijking Rutte wil in debat met multinationals over salarisverhogingen (NOS radio 1) ⇒ voedsel Onderzoeksraad: Voedselveiligheid in gevarenzone (Algemeen Dagblad) ⇒ klimaat Gletsjers Himalaya smelten dubbel zo snel, kwart ijs verdwenen in 40 jaar (nu.nl) Coalitie splijt over aanpak stikstof (NRC) Klimaatcrisis: niet grote vervuilers maar gezinnen gaan betalen (Milieudefensie) Beerput Nederland over frauduleuze Nederlandse afvalverwerkers (NPO) ⇒ media algemeen Grip op gegevens: het stelsel van basisregistraties voor burgers en bedrijven (SOCIAALWEB) Als het om Iran gaat, vormt team-Trump geen gesloten front (NRC) ⇒
